متدهاي موسيقي كودكان
متدهاي موسيقي كودكان
روش ارف
يكي از متدهاي موسيقي كودكان، اولين و رايج ترين متد در آموزش موسيقي به كودكان، متد “ارف” است. كارل ارف بر خلاقيت و بداهه پردازي تاكيد زيادي داشت. اولين هدف موسيقي را پرورش خلاقيت و كشف توانايي هاي بالقوه كودكان مي دانست. ويژگي مهمي كه روش ارف دارد، درماني بودن آن مي باشد. روش ارف جهت درمان مشكلي همانند “تكلم” خيلي مفيد. ميتوان گفت در اين حوزه معجزه موسيقي كودك را درك مي نماييم.
در روش ارف جهت آموزش ريتم به كودكان از كلمات آشنا و ملموس مانند اسم حيوانات و اشياء به كار مي رود. او براي آموزش صداهاي موسيقيايي، ابتدا از دو نت “سل و مي” استفاده مي نمود و پس از دو ماه آموزش سراغ نت هاي ديگر و اصوات ديگر مي رفت. متد ارف يكي از روشهاي متداول آموزش موسيقي به كودكان است كه كودك را طي ۴ مرحله با موسيقي آشنا مي نمايد.
۱- تقليد كردن ۲- جستجو ۳- بداهه نوازي ۴- تركيب و ساخت موسيقي، فرايند چهارگانه در روش ارف مي باشند. اين روش بدن و ذهن كودك را از راه آواز خواندن، رقصيدن، بازيگري و سازهاي كوبه‌اي درگير مي نمايد. سازهاي كوبه اي سازهايي چون زيلوفون (Xylophones) و متالوفون (Metalophones) هستند كه در دنيا به سازهاي ارف معروف مي باشند. صدا از راه آواز خواندن و شعر گفتن به اصطلاح گرم شود. بدن از راه كف زدن، بشكن زدن و پايكوبي براي همراهي با موسيقي آماده شود. در آخر نوبت به آموزش ساز مي باشد كه تمامي بدن را درگير يادگيري مي سازد.
روش كودالي (آموزش مفاهيم)
از ديگر متدهاي موسيقي كودك “كودالي” مي باشد كه سواد موسيقي را در سه جنبه خواندن، نوشتن و تفكر موسيقي رشد مي داد. به همين علت سنين سه تا پنج سالگي را از نظر تربيت موسيقي بر ساير سنين ارجح مي دانست او معتقد مي باشد تمرين جدي و كارگروهي هم توانايي كودك، و هم فرهنگ را پايه ريز و تقويت مي نمايد. او نيز موسيقي ها و آوازهاي محلي به زبان مادري را بيشتر ترجيح مي دهد. و مي گويد بهتر است كه كودك بعد از دستتيابي به آن ها به دنبال موسيقي هاي خارجي برود. او بر آواز خواني و بازي هاي آوازي گروهي تاكيد داشت جهت شروع آموزش سرايش از نت “سل و مي” مورد استفاده قرار مي داد.
فلسفه روش كودالي نسبت به ديگر روش هاي آموزش موسيقي به كودكان، بر آموزش “مفاهيم” استوار است. طبق نظر كودالي، آموزش موسيقي زماني تاثير گذار مي باشد كه دو اتفاق مهم رخ دهد: ۱- آموزش موسيقي از خردسالي آغاز شود. ۲- سواد موسيقيايي را از راه موسيقي عاميانه و فاخر بياموزند.
در روش كودالي، آموزش موسيقي با خواندن، تسلط بر ريتم‌هاي اساسي و يادگيري گام ها به كمك حركت دست‌ها آغاز مي گردد.
حركت دست ها به كودك كمك مي نمايد تا بتواند جايگاه نت ها را به راحتي تجسم نمايد. زماني كه حركت دست ها با خواندن نت ها (دو، رِ، مي، فا، سل، لا، سي) تركيب شود، موجب مي گردد كودك روي گام بخواند و خارج نشود.
روش سوزوكي (روش زبان مادري)
يكي ديگر از متدهاي موسيقي كودكان سوزوكي است. سوزوكي يك ويولونيست ژاپني بود كه نظريه او بر اين پايه مي باشد كه همانطور كه كودك مي تواند زمان مادري يا لهجه خاصي را ياد بگيرد و در سالهاي اوليه زندگي اش به همان زبان صحبت نمايد پس ميتواند موسيقي را هم بياموزد. اين روش در ابتدا براي آموزش ويلون به كار مي رفت. ولي در گذر زمان جهت آموزش سازهايي مانند، پيانو، فلوت و گيتار نيز مورد استفاده قرار مي گيرد.
سوزوكي اين روش را با الهام از توانايي ذاتي كودك در يادگيري زبان مادري الگوبرداري كرد؛ به صورتي كه قوانين اكتسابي زبان را در يادگيري موسيقي به كار برد و اين روش را روشِ زبان مادري ناميد. در اين روش درست مانند يادگيري زبان، موسيقي از راه گوش كردن، تكرار، حفظ كردن و ساختن كلمات، در وجود كودك نهادينه مي گردد.
درست مانند زماني كه والدين به كودك كمك مي نمايد تا اصول زبان مادري را ياد بگيرد. در اينجا نيز والدين با حمايت كردن كودك، ايجاد انگيزه در او و تشويق نمودن نقش مهمي را در يادگيري دارند. والدين نيز معمولا سازها را به همراه كودك ياد خواهند گرفت و نقش «الگويي در موسيقي» را براي كودكانشان بازي مي كنند. در نهايت، فضايي مثبت و آرامش بخشي براي كودك ايجاد مي نمايد.
روش دالكروز (تناسب حركات)
يكي ديگر از متدهاي موسيقي كودكان، متد “دالكروز” مي باشد. دالكروز، موسيقيدان سوئيسي، اين روش را ابداع نمود تا ريتم، قواعد و اصطلاحات موسيقيايي را از راه موسيقي و حركت آموزش دهد. او معتقد بود كه موسيقي بايستي از راه حس لامسه، شنيداري، حركتي و بصري آموزش داده شود. روش دالكروز كه به روش “تناسب حركات” نيز معروف است، يكي ديگر از راه هاي آموزش موسيقي به كودكان است.
دالكروز روش خود را براي پرورش موسيقي دروني با آموزش گوش‌ها يا سلفژ (Solfege) شروع مي نمايد. اين روش به علت آميخته بودن با حركت، با روش سلفژ كودالي متفاوت است. يكي ديگر از قابليت هاي اين روش مربوط به بداهه نوازي است. بداهه نوازي به دانش‌آموزان كمك مي نمايد تا واكنش هاي سريعتري به موسيقي نشان دهند.
تنوع در آموزش متدهاي موسيقي كودكان
در عصر امروز كه كودكان بيشتر سرگرم بازيهاي كامپيوتري هستند، و كم تر دل به تمركز نمودن براي درس و كلاس هايشان مي دهند، در نيتجه بهترين روش در آموزش موسيقي كودكان اين مي باشد كه مدرس دروس و تمرين ها را با ميزان تمركز كودك آماده كنند. زماني كه كودك با حجم زيادي از تمرين و درس مواجه شود، دستپاچه مي شود و از قبول مسئوليت سر باز مي زند.
مدرس كودك، بايستي مدت زمان انجام يك فعاليت درسي را متناسب با گروه سني هنرجويان كودك در نظر بگيرد. و فضايي پويا در كلاس ايجاد نمايد. هر درس را به فعاليت هاي كلاسي جزئي تر تقسيم نمايد. كه انجام آن ميان پنج تا پانزده دقيقه زمان ببرد. آواز خواندن، نواختن ساز، گوش دادن به موسيقي، نوشتن شعر، ساختن موسيقي و آشنايي با موسيقيدانان را به عنوان چاشني به كلاس اضافه نمايد.
جهت مطالعه ادامه مطلب كليك كنيد
برچسب: ،